Presidency

DISKOUR LINOGIRASYON PREZIDAN JAMES ALIX MICHEL,Dimans le 20 Desanm 2015

Sun, 20 December 2015 | State House

Ser frer ek ser Seselwa,

Prezidan Mancham,

Vis Prezidan,

Msye Speaker,

Sef Ziz,

Prezidan Lakour-Dapel,

Minis,

Honourable Deputy Prime Minister of the Republic of Mauritius,

Monsieur le Sécretaire Général de la Commission de l’Océan Indien,

Lider Zafer Gouvernman dan Lasanble Nasyonal,

Lider Lopozisyon dan Lasanble Nasyonal,

Chairman and members of the Electoral Commission,

Your Excellencies Heads and Representatives of Diplomatic Missions and

International Organisations,

Reprezantan bann lorganizasyon relizye,

Manm Lasanble Nasyonal,

Manm Komisyon Elektoral,

Heads and Members of foreign and local Observer Missions,

Reprezantan parti politik,

Mesdames et messieurs les représentants du Corps Consulaire,

Reprezantan medya,

Envite distenge,

Se lademokrasi ki’n sorti venker dan sa gran legzersis kot Seselwa i’n ganny apele pou swazi zot dirizan pour sa prosen senkan. Me se sirtou pep Seselwa ki’n sorti venker. En viktwar pour nou demokrasi. En viktwar pour tou Seselwa ki’n fer mwan konfyans. E ki’n renouvle zot konfyans dan mwan. Pour en trwazyenm e dernyen fwa.

Mon salye sa pep brav, kouraze e rezilyan. Sa pep ki’n konn konfront defi e sirmont zot pandan moman pli difisil. Sa pep ki konn apresye valer laliberte, lazistis ek demokrasi. Sa pep ki krwar dan linite nasyonal e dan stabilite. Mon salye sa pep Seselwa determinen.

Pour mwan, rezilta sa eleksyon pa vedir ki nou pep i divize. Nou’n toultan viv ansanm, travay ansanm, malgre nou diversite lopinyon. E sa pou kontinyen anba mon nouvo ladministrasyon.

Rezilta sa eleksyon i endik matirite nou pep. Matirite nou demokrasi. I endik latransparans, tolerans e respe pour pwennvi politik diverzan. Set en prosesis dinamik ki mon aksepte. En prosesis ki ranforsi mon determinasyon pou travay ankor pli dir pour pep Seselwa. Mon pou toultan travay dan lentere pep Seselwa,  menm si serten desizyon i’n kapab kout mwan sipor. Mon reste determinen pou kontinyen met lord. Mon reste determinen pou ralye pep Seselwa, pou travay ansanm, anba en sel paviyon, pour progre e prosperite nou pei.

I annan ki pa satisfe avek rezilta sa eleksyon. Nou osi nou annan en serten dezapwentman. Nou ti a swete ki nou ti’n ganny plis sipor. Me nou aksepte desizyon lepep. Se desizyon lepep ki, sirtou, avan tou e apre tou, konte. Lepep i’n deside pou ralye anba banyer ANSANM, e nonpa “Pil lo li”. Seselwa, pa les nou dezapwentman, nou mekontantman, anmenn nou dan en serk destabilizasyon ek vyolans. Napa plas pour vyolans dan nou sosyete. Pep Seselwa i rezet vyolans dan tou son laform, e nou pa pou toler vyolans. Nou kapab eksprim nou diferans lopinyon dan en fason pasifik, an servan bann striktir demokratik ki egziste. Si serten i annan dout lo rezilta sa eleksyon, anmenn zot “case” an kour e les Lakour deside.

 

Pep Seselwa,

Mon oule remersye tou sa bann dimoun ki’n ed mwan ek Vis Prezidan Danny Faure dan nou kanpanny elektoral. Mon oule osi remersye tou dimoun ki’n partisip dan sa eleksyon prezidansyel: kandida prezidansyel diferan parti politik; Komisyon Elektoral; tou zofisye eleksyon; tou bann servis ki’n travay pour asire ki eleksyon i’n deroul byen e ki lord, lape ek sekirite i’n renye, in ganny asire pandan sa letan. Mon remersye osi bann lorganizasyon relizye e sivil ki’n ede dan sa prosesis lademokrasi ki nou fek viv ansanm.

I wish to express my deep gratitude to the Honourable Deputy Prime Minister of the Republic of Mauritius, Mr Ivan Collendavelloo and to Mr Jean-Claude de l’Estrac, Secretary General of the Indian Ocean Commission. Your presence here today bears strong testimony to our mutual bonds of friendship and cooperation, and to the values that we share. I thank you most sincerely for being with us today.

J’aimerais remercier les Chefs de Missions et représentants de Missions diplomatiques, les Chefs et représentants des Organisations internationales,  et les représentants du Corps Consulaire ici présents pour leur soutien. Votre présence est un geste fort d’amitié et de solidarité dans l’esprit des valeurs démocratiques que nous partageons. Je vous en remercie vivement.

I wish to thank the international observers, as well as the local observers,  and the media, national and international. Thank you all.

Frer ek ser Seselwa,

Mon remersiman pli profon, pli salere, se pour zot, pep Seselwa an antye. Zot i’n egzers zot drwa e fer zot devwar. Zot i’n demontre zot matirite. E zot i’n fer zot swa. Zot i’n swazi pou kontinyen lo sa semen ki nou’n komanse ansanm. Zot i’n swazi linite nasyonal, stabilite, plis progre ankor. Zot i’n partaz mon vizyon, zot i’n krwar dan mwan. Mon remersye zot.

Zot i’n elekte mwan koman zot Prezidan pour en trwazyenm e dernyen manda. Prezidan tou Seselwa. Mon pou kontinyen rasanble. Ekoute. Konsilte. Reste konekte avek lepep. Mon pou kontinyen propaz sa mesaz lape, linite nasyonal, stabilite, patriyotizm... Akoz sa pei i nou sel berso. Akoz Sesel i bezwen tou son zanfan. Sesel i nou sel patri.  I en bizou lape dan sa monn tristeman divize e boulverse.

Mon pa ti al ver zot pour en dernyen manda akoz mon anvi pouvwar, akoz mon atase avek pouvwar. Non! Set akoz pandan 50-an mon lavi mon’n ede batir sa Sesel kot i’n arive ozordi. Set akoz ANSANM avek zot mon anvi konsolid progre ki nou’n akonpli ansanm. ANSANM batir lo sa progre, san abandonn nou aki ek nou prensip fondamantal. Mon pe swete ki zot donn mwan ankor en dernyen manda pou mwan devoue sa prosen senk-an mon lavi pou kontinyen servi mon pep ek mon pei. Pou anmenn ankor plis stabilite dan kontinyite ek sanzman. Pou amelyore kot i annan febles ek defayans. Pou nou al pli lwen e pli o. Zot i’n fer mwan konfyans. E mon pa pou dezapwent zot.

Nou bezwen kontinyen travay dir ANSANM pou nou akonpli nou laspirasyon. Nou tou nou bezwen pran nou par dan sa gran lantrepriz nasyonal: “ownership” nou lekonomi ek nou devlopman; “empowerment” tou Seselwa, sirtou nou zenn; responsabilite endividyel e kolektif; leve e debrouye. Nou bezwen kontinyen met anplas striktir pour kreasyon larises, byennet ek prosperite. Nou bezwen kontinyen kree loportinite pour formasyon ek lepanwisman nou zenn pou permet zot pran larelev. Nou bezwen kontinyen kree lespas pour devlopman bann pti e mwayen lantrepriz. Nou bezwen kontinyen avanse, ed nou dimoun pou pran linisyativ, debout lo zot prop lipye, dekouraz depandans lo “welfare”.

Zot konn mon plan travay pour sa prosen 5-an. Mon’n koz lo la pandan mon kanpanny elektoral. Mon’n anons li dan manifesto Parti Lepep. Se sa manifesto “Ansanm” ki pou gid mon Gouvernman ek mwan. Pour mwan, sa manda senk-an ki zot i’n fek donn mwan i reprezant loportinite pou kontinyen batir lo sa travay ki nou’n komanse ansanm.

Frer ek ser Seselwa,

A-traver sa eleksyon, zot i’n anvoy en mesaz tre for e kler. Mon’n tann zot. E mon’n konpran zot. Zot i’n donn mwan 5-an pou met ankor plis lord dan nou pei. Plis lord dan tou sekter. Plis lord ek devlopman dan distrik, dan nou kominote, pou amelyor standar lavi tou nou dimoun. Pou asir ankor en pli gran repartisyon loportinite ek larises nasyonal. En meyer lekilib sosyo-ekonomik dan nou sosyete. En Gouvernman Lepep pour lepep. En Gouvernman ki pou kontinyen ranforsi bann lenstitisyon etatik e demokratik. Promouvwar sivizm, solidarite ek konpasyon, bon servis, travay prodiktif e respe mityel.

I annan plizyer priyorite ki demann en latansyon irzan.

Premye se sitiasyon konsernan drog. Nou tou nou rekonnet ki i en fleo mazer dan nou sosyete. I’n plis ki ler pour nou, ansanm, rod solisyon ek led pour bann viktim sa fleo, san blanm personn, san politiz sa problenm. Delotkote, nou bezwen redouble nou zefor – nou tou ansanm – pou nou kontinyen aret e pini severman sa bann trafiker ki pe pouri nou sosyete. Represyon labi ek trafik drog i pou enn bann premye priyorite mon aksyon pandan 100 zour mon nouvo manda. Me, pour sa lalit vin pli efikas e pli entansif, i annan en nesesite ki nou kordin e ini nou zefor avek nou vwazen dan nou sou-rezyon. Se pour sa rezon ki mon pe al propoz kreasyon en striktir rezyonal pour lentelizans, kordinasyon ek loperasyon pou konbat trafik drog o-nivo Komisyon Losean Endyen. Nou bezwen konbat sa fleo menm parey nou ti konbat piratri avek korperasyon pei vwazen ek nou partener enternasyonal.

En dezyenm priyorite dan sa premye 100 zour se “service delivery”. Nou pep i fatige avek move kalite servis ki zot resevwar. Zot fristre avek sa ta birokrasi ki ankouraz gaspiyaz resours, pert letan, mank prodiktivite, lapares ek medyokrite. Mon Gouvernman i enn ki oryante ver aksyon. E mon pe egzize ki aksyon apropriye i ganny pran. Mon pe egzize ki tou minister i fer en lodit spesyal, e aranz zot kot i fodre. Zot annan 100 zour pou fer li a-partir Lendi. Anmenmtan, mon pe entansifye nou zefor pour lenplimantasyon serten mezir amelyorasyon kondisyon travay dan servis piblik avek bi pou ogmant prodiktivite e retenir servis nou bann zenn profesyonnel. Sa bann mezir pou form parti mon priyorite pandan sa prosen 100 zour.

En lot seri mezir i konsern logmantasyon lón pour lakaz e pli gran akse avek kredi pour lozman. Lozman i reste o-sant nou preokipasyon pour sa prosen 5-an akoz nou kwrar ki tou Seselwa i annan drwa a en bon lozman, me ki i devret kontribye anver sa.

Dan sa premye 100 zour mon pou osi met lanfaz lo kreasyon plis lanplwa pour nou bann zenn a-traver nou progranm “Mon Premye Travay”. Sa i ava osi ede pou ankouraz kreasyon bann pti lantrepriz.

Sekter prive i reste nou partener privilezye dan nou lantrepriz konstriksyon Nouvo Sesel, dan konstriksyon en meyer Sesel. Mon’n deza dir e mon repete: Gouvernman pa dan biznes pou fer biznes! Sa se fonksyon e responsabilite sekter prive. Mon redonn zot sa lasirans ozordi ki mwan ek mon Gouvernman nou pou kontinyen travay, e fer plis “empowerment” sekter prive. Se sa ki nou pei i egzize. Se sa ki nou pou fer ansanm.

Pep Seselwa,

Nou napa letan pou nou gaspiye. Travay pe esper nou. Travay dir. Napa lespas ni letan pour konplezans. Lavenir nou pei, lentere nou fanmiy, nou zanfan, i egziz tou nou zefor. Mon napa okenn dout ki nou tou nou’n pare pou fer li. Nou pare pour fer li ansanm. Ansanm e touzour ansanm pour en meyer Sesel.

Mon demann zot tou, frer ek ser Seselwa, pou zwenn avek mwan pour nou kontinyen travay pour nou Sesel byeneme! Nou sel Sesel!

Pou terminen, ser frer ek ser Seselwa, dan ankor detrwa zour nou pe al selebre Nwel.  Annou les son mesaz lape, lanmour ek rekonsilyasyon enspir nou. Annou viv sa mesaz dan nou lavi toulezour.

Mon swet zot tou en tre zwaye Noel.

Viv Sesel. Viv lepep Seselwa.

E ki Bondye i kontinyen donn nou lagras e beni nou pei.

All speeches